Aanvullende informatie Fysiohuis magazine november 2021

1. Wat is de voornaamste reden om een meniscusoperatie uit te voeren bij iemand?

Mensen jonger dan 50 jaar met een scheur in hun meniscus die klachten pijnklachten passend bij deze meniscus scheur. 

Het is echter ook zo dat een meniscus scheur zonder symptomen kan verlopen. Veel mensen komen bij de orthopedisch chirurg met de verwachting dat ze een MRI-scan of een kijkoperatie (artroscopie) krijgen. Recent onderzoek toont aan dat dit meestal niet zinvol is bij mensen boven de 50 jaar. Sterker nog: het is bewezen dat een artroscopie de ontwikkeling van artrose soms zelfs kan verergeren.

Een MRI laat bij mensen boven de 50 jaar eigenlijk altijd afwijkingen zien, ook bij mensen die helemaal geen klachten hebben. Die afwijkingen zijn dan ook lang niet altijd de verklaring voor de klachten. De oorzaak van dit soort klachten is meestal veroudering van het kraakbeen of de meniscus. De orthopeed kan dat goed vaststellen op basis van een gesprek, lichamelijk onderzoek en een gewone röntgenfoto. Een MRI is hiervoor niet nodig.

Artroscopie

Een artroscopie is zinvol als er losse stukjes bot of kraakbeen in het kniegewricht zitten waardoor de knie blokkeert. Ook bij een plotseling gescheurde meniscus bij een jonge sporter heeft deze knieoperatie zin. Maar bij mensen van 50 jaar en ouder met dit soort klachten blijkt een artroscopie geen verbetering te geven. Kraakbeen dat verouderd is, is helaas niet met een kijkoperatie te repareren. En een operatie waarbij de meniscus geheel of gedeeltelijk verwijderd wordt, kan de ontwikkeling van artrose versnellen. De orthopeed raadt een artroscopie in deze gevallen dan ook af, om onnodig risico en teleurstelling achteraf te voorkomen

2. Wat wordt er precies gedaan tijdens een meniscusoperatie?

De ingreep duurt ongeveer een  15 tot 20 minuten. De orthopedisch chirurg maakt aan de voorzijde van de knie twee of drie sneetjes. Vervolgens brengt de hij de artroscoop in de knie: een dunne kijker met een daarop aangesloten lichtkabel. De artroscoop wordt ook aangesloten op een videocamera en een beeldscherm. Via een aparte aan- en afvoeropening in de knie wordt het gewricht voortdurend gespoeld met een zoutwateroplossing. De orthopedisch chirurg brengt tijdens de operatie zo nodig een tangetje of schaartje in het gewricht voor de behandeling. Na de ingreep worden de operatiesneetjes gehecht of afgedekt. Tevens wordt er een drukverband aangelegd om de knie. Als de aandoening niet via de artroscopie te behandelen is, kan de orthopedisch chirurg tijdens de operatie besluiten om een grotere snee in de knie te maken. De nabehandeling kan dan langer duren.

3. Hoe ziet het herstel en revalidatieproces eruit na een meniscusoperatie?

Na een eenvoudige artroscopische ingreep kan de patiënt dezelfde dag naar huis. Soms heeft de patiënt een pijnstiller nodig, paracetamol is dan vaak voldoende, eventueel in combinatie met Naproxen. De eerste twee tot drie dagen kan de patiënt beter geen lange wandelingen maken. Krukken zijn alleen buiten nodig en op voorschrift van de orthopedisch chirurg.

Als de meniscus gehecht is, mag de patiënt de eerste zes weken de knie niet verder buigen dan 90 graden. Ook mag de patiënt niet lopen zonder de twee krukken. Ditzelfde geldt voor een kraakbeen behandeling.  Het verband kan na twee dagen worden verwijderd, waarna de patiënt ook mag douchen. Na genezing zijn de huidwondjes vaak nog dik. Dit komt doordat het onderliggende gewrichtskapsel ook geopend is geweest en dat heeft iets meer tijd nodig om te genezen. Deze zwelling rond de littekens blijft soms drie tot vier weken aanwezig. De poliklinische controle bij Annatommie mc vindt plaats twee weken na de ingreep. Als het nodig is, krijgt de patiënt een verwijzing voor fysiotherapie mee. Vaak is zelf oefenen voldoende.

Er zijn verschillende mogelijkheden bij een knie operatie: 

- Afhankelijk van de klacht wordt er gekozen voor een operatiemethode. Dit kan zijn een totale knieprothese, halve knieprothese of standscorrectie (HTO). 

Op onze website is diverse informatie te vinden over bewegingsklachten en de diverse operaties. 

- Bewegingsklachten: https://annatommiemc.nl/bewegingsklachten/

- Behandelingen: https://annatommiemc.nl/behandelingen/

Podcast de bewegingsdokter

Annatommie heeft ook een podcast ontwikkeld, waarin zij in gesprek gaan met de orthopedisch chirurgen, fysiotherapeuten en sportartsen. Zie: https://annatommiemc.nl/de-bewegingsdokter-podcast/ 

De totale schouderprothese operatie

De reden voor deze operatie

Een schouder is versleten wanneer er kraakbeenverlies is. Dit komt meestal door artrose (slijtage), maar soms ook door eerder letsel zoals een botbreuk, gescheurde pees of pezen of reuma.

Door artrose slijt het kraakbeen dat de gewrichtsoppervlakken bekleedt, langzaam weg. Hierdoor verliest het gewricht zijn ‘smering’ en wordt de schouder in de loop der jaren langzaam stijf en pijn-lijk. De pijn is vaak hevig en ook in rust aanwezig. 

Bij bewegen is er pijn bij als u begint te bewegen (startpijn). Ook nemen uw mogelijkheden tot be-wegen af. Dit merkt u doordat simpele dagelijkse handelingen moeilijker worden, zoals iets uit een kast pakken, aankleden en wassen. 

Wat gebeurt er tijdens de operatie?

Tijdens de operatie wordt het schoudergewricht van binnen bekeken. De schouderkop wordt vervan-gen en meestal ook de schouderkom. Dit is afhankelijk van wat de orthopeed met u besproken heeft. 

Er zijn verschillende schouderprothesen mogelijk. De orthopeed heeft met u besproken welke pro-these bij u wordt geplaatst. 

1. Stemless prothese 

Bij deze prothese wordt er alleen een metalen bol op de schouderkop geplaatst. De kwaliteit en de vorm van uw schouderkop moet daarvoor goed genoeg zijn. Dit kan in combinatie met een nieuw kommetje van kunststof.

2. Kop met steel

Hierbij wordt de schouderkop vervangen door een metalen kop met een steel die een stuk in het bot van de bovenarm wordt ingebracht. De kom kan vervangen worden door een kunst-stof kom. Bij een totale schouderprothese worden de kop en de kom vervangen. Bij een hemi prothese (halve prothese) wordt alleen de kop vervangen. De kop wordt geplaatst zonder botcement en de kom met botcement (dit is een soort tweecomponentenlijm).

3. Omgekeerde schouderprothese

Het kan ook zijn dat de orthopedisch chirurg een omgekeerde 

(reversed) schouderprothese gebruikt. Dat is nodig wanneer de spieren rondom de schouder onherstelbaar versleten zijn of wanneer er een breuk is opgetreden met een matige kans op goede genezing. Door de speciale vorm van de prothese wordt het draaipunt van het ge-wricht meer naar binnen gebracht. Hierdoor kunt u andere spieren die niet versleten zijn, gebruiken om de arm op te tillen. Het schoudergewricht wordt met deze prothese eigenlijk omgedraaid. 

De schouderkop wordt vervangen door een kom met steel. De schouderkom wordt een kop door er een bol op te plaatsen.

Fysiotherapie na uw operatie 

De ochtend na de operatie komt de 

fysiotherapeut bij u langs. Hij of zij zal u de juiste informatie en instructie geven over de leefregels, mitellagebruik en het starten van fysiotherapie in de praktijk. Tevens zal de fysiotherapeut kijken of u zelfstandig en veilig in en uit bed kunt komen en of u zelfstandig en veilig kunt lopen.

De fysiotherapeut geeft u een behandelschema mee. Dit geeft u samen met de verwijzing voor de verzekering af aan uw fysiotherapeut thuis.  

Het herstel duurt 9 maanden tot een jaar en daarbij moet u in het begin een aantal leefregels in acht nemen.

Leefregels

Totale of hemi-schouderprothese

• Mitella gedurende 6 weken dag en nacht dragen, daarna nog 2 weken de mitella buitenshuis om.

Omgekeerde (reversed) schouderprothese

• Mitella gedurende 4 weken dag en nacht dragen, daarna nog 2 weken de mitella buitenshuis om.

Voor alle protheses geldt:

• Bij het in bed liggen (op de rug) moet de geopereerde zijde worden ondersteund met een kussen zodat de schouder in neutrale positie ligt.

• Bij het zitten in de stoel mag de mitella af, mits de arm ondersteund wordt met een kussen.

• De arm mag kortdurend, langs het lichaam, afhangen.

• De arm mag gebogen en gestrekt worden in de elleboog, maar niet gestrekt opgetild worden in welke richting ook!

• U mag de eerste 6 weken niet buiten fietsen en niet zelf autorijden.

• U mag de eerste 6 weken geen zwaar huishoudelijk werk doen. Tillen en andere belastende activiteiten waarbij de arm gebruikt wordt, mogen niet worden verricht.

• Fysiotherapie start 1 week na uw operatie op de afdeling Fysiotherapie in Meander Medisch 

Centrum of bij een gespecialiseerde fysiotherapeut in de praktijk.

Voor nog meer informatie ga naar:  www.meandermc.nl/orthopedie